Ngày đầu tiên đi (dạy) học.

Năm đầu tiên giảng dạy ở Durham quả thật đã cho tôi rất nhiều kỷ niệm. Tôi chưa bao giờ tưởng tượng được lần đầu tiên đi dạy mình lại được giao phụ trách ngay lớp có 250 SV. Đối với người kinh nghiệm giảng dạy gần như chỉ bằng 0 của tôi lúc đó (tôi nhận được lời mời làm việc 5 ngày trước buổi bảo vệ tiến sĩ và bắt tay vào công việc 2 tuần sau đó), đây đúng là một thách thức lớn vô cùng. Nhưng cũng nhờ việc đảm nhận một khối lượng công việc đồ sộ như vậy, khi chuyển sang dạy ở Warwick, tôi không hề thấy ngợp với số lượng sinh viên ở đây một chút nào. Sau này, nghe các đồng nghiệp ở Warwick ngồi trong ban phỏng vấn lúc đó kể lại rằng kinh nghiệm quản lý lớp đông ở Durham là một điểm cộng của tôi lúc đó. Những bài viết dưới đây, lần đầu được đăng tải trên FB cá nhân, là những chia sẻ của tôi trong những đầu bước chân vào sự nghiệp giảng dạy.

2.11.2018

Hôm qua là ngày giảng cuối cùng của mình trong học kỳ mùa đông, trước khi bàn giao công việc lại cho một đồng nghiệp người TQ. Tuần này là tuần thảo luận nhóm nhỏ với SV. Lớp có xấp xỉ 250 SV, mình chia đôi công việc với đồng nghiệp. Thành ra mỗi đứa có 13 nhóm thảo luận, gói gọn trong 1 tuần. 2 ngày đầu tiên chưa có kinh nghiệm, mình nói quá nhiều để lấp sự im lặng từ phía SV nên về đến nhà là mình ngất ngư. Nhưng 2 ngày sau, mình học được kinh nghiệm từ một đồng nghiệp khác, chia nhóm nhỏ ra làm việc, giao bài cho các em, thành ra công việc mình nhàn hơn.

Mình sẽ có 1 tháng nghỉ ngơi, tái tạo năng lượng, chuẩn bị cho kỳ tiếp theo. Một tháng ngắn ngủi nhưng khối lượng công việc nhiều kinh khủng, Nguyên tháng 10 mình có cảm giác như không có ngày nghỉ, không có weekend, lúc nào cũng bù đầu với công việc soạn bài giảng và đọc sách. Mình làm việc từ sáng đến tối, trong giấc ngủ cũng chập chờn kiến thức. Tuần này vừa xong lại chuẩn bị cho tuần tiếp theo.

Khi bắt đầu học tiến sĩ, thậm chí ngay cả khi đi xin việc, mình cũng không thể nào tưởng tượng được có một ngày mình đứng trên bục giảng, giảng cho hơn 200 người, đa phần là các bạn da trắng, dùng ngôn ngữ mẹ đẻ để dạy cho người bản xứ một trong những môn học được xem là khó nhất ở UK: Luật. Có những lúc mình thấy căng thẳng vì không biết mình nói có rõ không, có những em SV không đọc sách, không theo kịp bài, email tới tấp khiến mình càng thêm lo lắng. Chưa kể môn của mình lại không cung cấp những phần tóm tắt nên các em càng hoang mang. Nhìn quyển giáo trình luật Sở Hữu Trí Tuệ (SHTT) mà mình đang dạy dày gần 1500 trang, mình còn thấy sợ, huống gì mấy đứa nhỏ. Mà nào có phải mình đọc một quyển, mình phải đọc 3 quyển dày tương đương như vậy để có cái truyền đạt lại cho SV.

Mình còn nhớ ngày đầu bước vào lớp, mình bắt gặp ánh mắt ngạc nhiên của SV vì chắc các em thấy mình trẻ quá, Có lẽ các bạn cũng không bao giờ tưởng tượng được có cô giảng viên nhìn trẻ không khác gì tụi nó. Có đồng nghiệp trong trường còn nghĩ mình là SV. Trẻ trung về mặt ngoại hình chưa bao giờ mình xem là bất lợi cho đến thời điểm đó. Nhưng rồi càng lúc mình thấy điều này có những thuận lợi khác vì SV thoải mái với mình và mạnh dạn chia sẻ hoặc email những điều chưa rõ. Khoảng cách tuổi tác không lớn nên tâm tư của các em mình cũng nắm rõ hơn.

Cứ một tiếng đứng trên bục giảng là mình cần 16g cho việc chuẩn bị, chưa kể đến việc đứng trước gương tập phát âm, nhìn lại ngôn ngữ cơ thể, điều chỉnh cử chỉ. Hôm nào đi giảng là mình dậy sớm lúc 6g, lại tiếp tục “gạo bài” để không quên những gì đã viết ra giấy. Nhưng rồi những nỗ lực của mình đã được đền đáp. Có những em email, có em thì gặp trực tiếp cám ơn công sức của mình. Có một em SV Thái Lan còn bảo mình truyền cảm hứng để em ấy trở thành Giảng viên trong tương lai vì em ấy chưa biết một người Đông Nam Á nào dạy luật ở UK cả. Mình hết sức cảm động vì lời chia sẻ chân thành đó. Ngày cuối cùng thảo luận nhóm, một em khác lại bảo, hôm nay là một ngày thảo luận tuyệt vời! Những lời khen tặng đó là một sự công nhận và tưởng thưởng cho những nỗ lực của mình đã bỏ ra.

Mình hôm nay viết lại những dòng này, để năm sau FB nhắc nhỏ về những ngày đầu làm công việc “gõ đầu trẻ”.

22.8.2019

Goodbye Durham!

Hôm nay mình quay lại Durham lần cuối dọn dẹp văn phòng để chuẩn bị chuyển sang một môi trường mới. Đi đến trường trên con đường thân thuộc từ nhà ga, lòng mình có chút bồi hồi. Bầu trời cũng trong xanh như ngày đầu tiên mình đi phỏng vấn. Mới đó mà đã 1 năm trôi qua. Mình nhớ ngày đó mình hồi hộp lo lắng cho phỏng vấn xin việc như thế nào vì đó là lần đầu tiên mình được gọi đi phỏng vấn sau bao nhiêu lần miệt mài gởi đơn và bị từ chối. Chưa kể Durham lại là một trong những trường có tiếng của nước Anh, top 10 của UK và top 50 của thế giới. Thầy hướng dẫn luận văn tiến sĩ của mình khi đó tận tình tới mức phỏng vấn thử với mình( mock interview), chỉ ra những điều mình cần phải chú ý, chỉ cách mình phải trả lời như thế nào. Quả thật, mình biết ơn thầy rất rất nhiều.

Buổi chiều trước ngày đi phỏng vấn, mình đi dạo ở Durham, ngắm nhìn thành phố hiền hòa này. Một người phụ nữ trung niên có bước đến nhờ mình chụp dùm kiểu ảnh để gởi cho cậu con trai ở xa. Mình vui vẻ chụp dùm cô. Sau khi trò chuyện cùng cô, cô chúc mình có một buổi phỏng vấn thành công và chắc chắn rằng mình sẽ có được công việc thôi. Cô bảo từ mình toát ra sự tự tin và có trách nhiệm, nên giữa bao nhiêu người như vậy cô mới nhờ mình chụp hình dùm. Không biết có phải lời nói của cô làm động lực cho mình hay không mà mình đã vượt qua buổi phỏng vấn trót lọt và làm việc cho Durham trong 1 năm tới.

Mình nhớ ngày đầu đi giảng, mình khá hồi hộp. Thầy dạy môn SHTT khi đó ở Durham chỉ gặp mình đúng 1 lần, điền tên mình vào hệ thống, hướng dẫn sắp xếp thời khóa biểu xong là thầy đi Trung Quốc làm nghiên cứu, mình một mình loay hoay mò mẫm. Cô bạn đồng nghiệp dạy cùng môn thì lại chưa có mặt ở Durham lúc đó, thành ra chỉ có mình mình xoay xở với đống tài liệu, giáo trình và gần 250 SV lúc đó. Nghĩ lại mình cũng can đảm ghê, mà trường Durham còn can đảm hơn!

Nhớ ngày đầu tiên đứng lớp, chồng mình (lúc đó còn là người yêu) ngồi dưới giảng đường mà còn hồi hộp hơn cho mình. Lúc đó hệ thống máy tính không hiểu sao không hoạt động, mình phải vội vàng gọi điện nhờ bên hỗ trợ kỹ thuật sang giúp. Tim mình đập liên hồi. Những khó khăn ban đầu cũng qua đi, rồi mình cũng quen việc, quen trường, quen cả với những lời phàn nàn của SV. Vậy mà đã đến giờ nói lời chia tay.

Sáng nay ngồi ở sân ga Durham, nhâm nhi một ly cà phê, chờ chuyến tàu sớm, mình viết vội vài dòng để làm kỷ niệm cho công việc đầu tiên..